Redakcja PSBT
Data publikacji
23/10/2012
Aktualizacja
30/05/2019
W związku z informacją, iż Komisja Spraw Konstytucyjnych zgłosiła projekt decyzji Parlamentu Europejskiego zmieniający wstecznie art. 181 Regulaminu, zgodnie z którym pełne sprawozdania z obrad powinny być sporządzane i publikowane we wszystkich językach państw członkowskich UE, zwracamy się z prośbą o głosowanie przeciwko tej propozycji. Jest ona sprzeczna z postanowieniami Traktatów europejskich (art. 55 Traktatu o Unii Europejskiej1; art. 24 i art. 342 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej2) i Regulaminu Parlamentu Europejskiego (art. 146)3 dotyczącymi szeroko pojętej wielojęzyczności i prawa każdego obywatela UE do korzystania z odnoszącego się do nich prawodawstwa bezpośrednio w ojczystym języku.
Już od prawie roku teksty obrad tłumaczone są jedynie na język angielski. Umknęło to uwadze wielu posłów, a co więcej – pojawiają się głosy popierające takie praktyki. Opowiadają się za nimi także niektórzy polscy posłowie do PE. Mamy prawo oczekiwać od naszych posłów, że będą bronić praw nowych państw członkowskich, w tym prawa obywateli Polski do promocji języka ojczystego i dostępu do dokumentów w języku polskim, oraz dbać o wypełnianie obowiązujących zapisów Regulaminu PE.
Tymczasem nie dość, że obowiązek tłumaczenia tekstów obrad na wszystkie języki UE nie jest wypełniany już od prawie roku, to dodatkowo w propozycji Komisji Spraw Konstytucyjnych przewiduje się wyłącznie udostępnianie symultanicznych tłumaczeń wystąpień i przechowywanie ich w archiwach Parlamentu Europejskiego. Jak wiadomo, tłumaczenie symultaniczne z natury rzeczy jest znacznie mniej dokładne, a archiwa Parlamentu nie są otwarte dla wszystkich. Nie można więc w żadnym wypadku mówić o umożliwieniu obywatelom dostępu do dokumentów w języku ojczystym.
Należy również zauważyć, że w przypadku przegłosowania zmiany art. 181 Regulaminu, dyskryminowane pod względem dostępu do informacji będą również grupy nieuprzywilejowane – wszyscy ci, którzy ze względu na wiek czy też ograniczone środki pozbawieni są dostępu do internetu, a także osoby niesłyszące, dla których przekaz ustny jest całkowicie nieczytelny.
Zasady wielojęzyczności i równego traktowania wszystkich obywateli leżą u podstaw Unii Europejskiej. Proponowana zmiana wyraźnie te zasady narusza. Uzasadnianie proponowanych restrykcji sytuacją ekonomiczną jest nieprzekonujące, można bowiem poszukać innych źródeł oszczędności, chociażby ograniczając biurokrację w UE. Wspomniana decyzja narusza podstawowe prawo obywateli do dostępu do informacji i ogranicza ich możliwości śledzenia na bieżąco prac w PE oraz składania na tej podstawie skarg czy petycji i rozliczania swoich przedstawicieli.
Urzędnicy i politycy często ubolewają nad brakiem zainteresowania obywateli sprawami publicznymi, a jednocześnie nasi przedstawiciele proponują ograniczenie dostępu do informacji w języku ojczystym, zwiększając tym samym deficyt demokracji – już występujący w Unii Europejskiej – i krótkowzrocznie promując wyłącznie wybrane języki tzw. starych państw członkowskich.
W związku z powyższym zwracamy się do posłów RP o aktywne przeciwstawienie się tym praktykom i głosowanie przeciwko decyzji zmieniającej art. 181 Regulaminu PE na niekorzyść polskich obywateli i języka polskiego.
Jednocześnie informujemy, że Polskie Stowarzyszenie Biur Tłumaczeń rozpoczęło kampanię społeczną we wszystkich środowiskach branżowych i mediach zmierzającą do przeciwstawienia się tym niedemokratycznym i szkodliwym społecznie praktykom oraz rozliczenia posłów z obowiązku przestrzegania zasady wielojęzyczności w UE.
Z poważaniem,
Elżbieta Pląskowska
Wiceprezes PSBT
Warszawa, 15.10.2012 r.
1. http://libr.sejm.gov.pl/oide/index.php?option=com_content&view=article&id=14431&Itemid=358